Üriner sistem hastalıkları, idrar yolları ve ilgili organlarda ortaya çıkan çeşitli hastalık ve enfeksiyonları kapsar. Bu hastalıklar, kişinin yaşı, cinsiyeti ve altta yatan sağlık durumlarına göre farklılık gösterebilir. Avrupa Üroloji Derneği, karmaşıklığı azaltmak amacıyla üriner sistem hastalıklarını belirli kategoriler altında sınıflandırmıştır. Bu sınıflandırma aşağıdaki gibidir:

Komplike olmayan alt idrar yolu enfeksiyonları, genellikle başka bir sağlık sorunu olmayan ve üriner sistemde yapısal problemleri bulunmayan erişkinlerde görülen akut sistit (mesane enfeksiyonu) vakalarıdır. Benzer şekilde, komplike olmayan piyelonefrit, sağlıklı erişkinlerde görülen böbrek enfeksiyonlarıdır. Komplike idrar yolu enfeksiyonu ise belirli risk faktörlerinin varlığı ile ortaya çıkan enfeksiyonları ifade eder. Hamileler, yaşlılar ve çocuklar gibi risk grubundaki bireylerdeki idrar yolu enfeksiyonları komplike olarak değerlendirilir. Ayrıca, yaşlı erkeklerdeki benign prostat hiperplazisi, üriner sistemde konjenital anomaliler gibi idrar akışını engelleyen durumlar da komplike enfeksiyon olarak kabul edilir. Bağışıklık sistemi zayıflamış bireylerde, hastane kaynaklı enfeksiyonlar, cerrahi girişimler sonrasındaki enfeksiyonlar ve tekrarlayan enfeksiyonlar da bu kategoride yer alır.

Üriner sistem hastalıklarının belirtileri, enfeksiyonun yerleştiği bölgeye ve hastalığın türüne göre değişiklik gösterir:

Üriner sistemin distal üretra dışındaki bölümleri sterildir. Bu ortama girip hastalığa yol açan mikroorganizmalar üropatojen olarak adlandırılır. Bunların en önemlileri Enterobakterler ve E. Coli'dir. Üriner sistem hastalıklarına neden olan mikroorganizmalar idrar yoluna üç şekilde ulaşır:

Mikroorganizmaların üriner sisteme ulaşması ve yerleşmesi bazı faktörlere bağlıdır. Üriner sistem epiteline bakteriyel etkenlerle yapışarak, üriner sistemde belli bir sayıya ulaşarak veya üriner sisteme bağlı faktörlerle yerleşme olabilir. Üriner sistem epiteli sürekli yenilenir ve idrar akışı yukarıdan aşağıya doğru olur. Bu mekanizmalar üriner sistem hastalıklarına karşı önemli bir koruma sağlar. Ancak bu yapıda tıkanma, anomali gibi etkenler sistemin bozulmasına neden olabilir. Ayrıca bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar, üriner sistem hastalıkları açısından uygun bir ortam yaratabilir.